فیلم برداری و نکاتی در مورد آن(قسمت اول)

در این مقاله میخواهیم به چند نکته و رعایت برخی اصول فیلم برداری بپردازیم.

توضیح حرکت های دوربین و انواع آن ها

به طور کلی حرکت های دوربین سه نوع است  اپتیکی ، انتقالی ، حرکت روی دست

حرکت اپتیکی : همان حرکت زوم این  zoom in و زوم بک zoom back است. در حرکت اپتیکی دوربین در جای خود ثابت است و از طریق لنز زوم دوربین تصویر به عقب و جلو می رود .

زوم این : ZOOM IN

حرکت جلو برنده در محدوده ی کادر که با تغییر فاصله ی کانونی در لنز میباشد. که تصویر از زاویه

ای باز به کادری با زاویه دید محدود تر و فشرده تر تبدیل میشود.

زوم بک : ZOOM BACK

حرکت عقب برنده در محدوده ی کادر است که با تغییر فاصله ی کانونی در لنز می باشد.و بر عکس

حالت قبل جهت ایجاد هیجان بصری و دادن اطلاعات گسترده تری به بیننده است.

انتقالی : باز هم حرکت انتقالی دو نوع است ۱ – بر روی محور ثابت ۲- بر روی محور متحرک

حرکت انتقالی بر روی محور ثابت

۱- حرکت در راستای محور عمودی tilt تیلت  ۲- حرکت در راستای محور افقی  pan پن .

پر کاربرد ترین محور ثابت سه پایه است زمانی که دوربین را به طرف بالا و پایین حرکت می دهیم عمل تیلت را انجام می دهیم و زمانی که دوربین به سمت چپ و راست حرکت کند به آن پن می گوییم .

پن بر چهار نوع دسته بندی می شود :

۱- پن مروری: یعنی دوربین از نقطه ای شروع به حرکت کند و با سرعت ثابت به حرکت ادامه دهد و در نطقه پایانی ثابت شود این حرکت برای آشنایی بیننده با محیط کاربرد دارد مثل مرور کردن نمای ساختمان های یک شهر .

۲- پن تعقیبی : در این حرکت سوژه به هر طرفی حرکت کند دوربین آن را همراهی و تعقیب خواهد کرد .

۳- پن کنکاشی : در پن کنکاشی هر اتفاقی که برای بیننده مهم تر است دنبال میشود . مثلا در فوتبال توپ دنبال می شود ولی اگر خطایی اتفاق افتاد دوربین توپ را رها کرده روی بازیکن نگه می دارد و زمانی که داور سر برسد تصویر از بازیکن به داور منتقل می شود و به همین صورت…

۴- سویچ پن : دوربین بین دو سوژه با سرعت پن را انجام می دهد به طوری که فاصله بین دو سوژه به خاطر سرعت دوربین محو و نا مشخص می شود مثل زمانی که بخواهیم از گفتگوی دو نفر با یک دوربین تصویر بگیریم .

تیلت (Tilt) : تیلت حرکت عمودی سر دوربین به طرف بالا یا پایین بر روی محور سه پایه است و در موارد ذیل بکار می‌رود:

۱ـ نمایش ارتفاع یا عمق یک موضوع بزرگ همانند حرکت بر روی طبقات یک آسمان خراش یا نمایش تدریجی عمق یک دره.

۲ـ نشان دادن عظمت و بزرگی موضوع مثل حرکت ازروی دم تا سر فیل یک دایناسور

۳ـ ارتباط بین اجزاء یک موضوع و یا ارتباط بین دو شیء

۴ـ نمایش کلیت یک شیء یا نمایش جزئیات یک سوژه مثل حرکت از روی کفشهای یک انسان تا سر وی.

حرکت انتقالی بر روی محور متحرک

-دالی dolly : حرکت به طرف جلو (دالی این) و حرکت به طرف عقب (دالی بک) است یعنی در این حرکت دوربین به سوژه نزدیک می شود یا از آن دور می شود برای این کار دوربین روی سه پایه متحرک (بیشتر در استودیو) یا ریل قرار می گیرد و بخاطر وسیله ای به  نام دالی که دوربین را حرکت می دهد به این نام معروف شده است .

-تراولینگ traveling: حرکت در راستای افقی سوژه است مثل زمانی که شخصی در حال راه رفتن است و دوربین در کنارش آن را همراهی می کند و در سوژه های ثابت مثلا یک ساختمان می توان از سمت چپ به سمت راست آن یا برعکس تراولینگ را انجام داد .این حرکت هم نیازمند ریل است.

-بوم boom : حرکت انتقالی دوربین در راستای عمودی است مثل زمانی که دوربین طول یک ساختمان را بالا میرود و به پشت بام می رسد .در این حرکت دوربین روی اهرم و یا مینی کرین نصب می شود .

-آرک arcing : حرکت قوسی شکل و نیم دایره است یعنی دوربین دور سوژه می چرخد یا نیم دایره ای حرکت می کند  چیزی مثل فیلم ماتریکس. در ایران بیشتر به همان تراونینگ معرفی می شود.

-کرین آزاد crine : حرکت پویا و فعال به تمامی جهات که صحنه های جذابی خلق می کند و با وسیله ای به نام کرین که نوع کوچکش مینی کرین است انجام می شود .

۳-حرکت روی دست

این حرکت ساده، آسان و آماتوری امکان می‌دهد تا برای تصویر برداری سریع و خبری ، فیلمبردار یا تصویر بردار آماده و مجهز باشد. در این حرکات باید مراقب تکانهای شدید دست و شانه و همچنین حرکات پاها که به راحتی به دوربین منتقل می‌شوند، بود.

از حرکت روی دست نباید برای راحتی کار استفاده کرد، باید دانست که بجز در موارد خاص نباید دوربین را از روی سه پایه باز کرد. حرکت روی دست می‌تواند تمام حرکات سه پایه و انتقالی را انجام دهد. بعلاوه می‌تواند نقطه دید بازیگران در حال حرکت و راه رفتن را تقلید کند. گاهی برای بهتر شدن این حرکت از وسیله‌ای بنــام شــولدر (shulder) یا دوشی استفــاده میشـد، ولی امروزه از وسیله دیگری بنام استدی کم(stady cam) که مجهز به یک مونیتور کوچک میباشد استفاده می‌شود که لرزش ها و تکانهای شدید بدن فیلمبردار توسط بازوهای متفاوتی که بر روی نقاط مختلف بدن فیلمبردار نصب شده است به حداقل ممکن میرسد . این وسیله در اندازه های گوناگونی برای دوربینهای هندی کم تا دوربین های حرفه ای ساخته شده است.

نکات و اصول دیگری هم در فیلم برداری وجود دارند که در قسمت بعدی مقاله به آن میپردازیم.